Romeinse muntplaatsen en munttekens

Geschreven door Jeroen 19-11-2015 2 Reacties

Rond het midden van de derde eeuw na Christus begonnen de Romeinen munttekens toe te voegen voor de verschillende muntplaatsen. Het was inmiddels al lang niet meer zo dat het merendeel van de munten in Rome werd geslagen, vooral Oosteuropese munthuizen waren in opkomst, vanwege het toenemende belang van die regio. Het nieuwe gebruik was puur bureaucratisch om de gewichten en zilvergehaltes te controleren. Munttekens kunnen uit 4 elementen bestaan:

1. Een letter: P voor Pecunia, M voor Moneta of SM voor Sacra Moneta.
2. Een tot vier letters waarmee de muntplaats wordt aangeduid
3. Een letter waarmee de Offinia of het muntatelier werd aangeduid, elke muntplaats beschikte weer over een aantal werkplaatsen. A = eerste atelier, B = tweede atelier etc. Vaak werden die aanduidingen ook in het veld van de munt geplaatst, dus niet altijd in de muntsnede.
4. Symbolen, zoals een ster of een halve maan, ik heb zelfs munten gezien met in de muntsnede twee gevangenen ruggelings tegen elkaar.

Hieronder alle officiele munthuizen. Er werden in veel meer plaatsen munten geslagen in de provincie, er zijn er wel 600 bekend! Veel verzamelaars verzamelen munten van een bepaalde muntplaats of juist dezelfde munt in diverse verschillende munthuizen geslagen.

Oude naam	Tegenwoordig	Munt	Opmerking
Alexandria	Egypte	AL, ALE, ALEX, SMAL	vanaf 294 na Chr - gesloten onder Leo I
Ambianum	Amiens, Frankrijk	AMB, AMBI	350 - 353 na Chr
Antioch/Antiochia	Antakiyah, Syrie	AN, ANT, ANTOB, SMAN	gesloten onder Leo I
Aquileia	Aquileia, Italie	AQ, AQVI, AQVIL, AQOB, AQPS, SMAQ	vanaf 294 - 425 Na Chr
Arelatum/Constantina	Arles, Frankrijk	A, AR, ARL, CON, CONST, KON, KONSTAN	313 - 475 na Chr
Barcino	Barcelona, Spanje	BA, SMBA	409 - 411 na Chr - Constantine III
Caesarea Philippi	Banias, Israel	Geen	Vanaf Augustus tot de burgeroorlogen van 69.
Camulodunum	Colchester, Engeland	C, CL	287 - 296 na Chr - Carausius & Allectus
Carthago	(bij) Tunis, Noord Afrika	K, KAR, KART, PK	296 - 307 na Chr en 308 - 311 Na Chr
Cherson	NW van Odessa, Oekraine	CON	402(?) - ? Na Chr
Clausentum	Bitterne, Engeland	C, CL	293-296 na Chr. - Allectus
Constantinopolis	Istanbul, Turkije	C, CP, CON, CONS, CONSP, CONOB	326 - ??? Na Chr
Cyzicus	Kapu Dagh, Turkije	CVZ, CVZIC, CYZ, CYZIC, K, KV, KVZ, KY, SMK	Gesloten onder Leo I
Emesa	Homes, Syrie		Macrianus 260-261 na Chr.
Heraclea	Eregli, Turkije	H, HER, HERAC, HERACI, HERACL, HT, SMH	291 na Chr - tot gesloten onder Leo I
Londinium	Londen, Engeland	L, LI, LN, LON, ML, MLL. MLN, MSL, PLN, PLON, AVG, AVGOB, AVGPS	287 - 325 na Chr en 383 - 388 Na Chr
Lugdunum	Lyons, Frankrijk	LD, LG, LVG, LVGD, LVGPS, PLG	gesloten in 423 na Chr
Mediolanum	Milaan, Italie	MD, MDOB, MDPS, MED	Vanaf 364 - 475 na Chr
Moguntiacum	Mainz, Duitsland		Laelianus 268 na Chr
Nicomedia	Izmit, Turkije	MN, N, NIC, NICO, NIK, SMN	Vanaf 294 na Chr tot Leo I hem sloot
Ostia	Haven van Rome, Italie	MOST, OST	308 - 313 na Chr
Ravenna	Ravenna, Italie	RAV, RV, RVPS	Vanaf de 5e eeuw - tot 475 Na Chr.
Rome	Rome, Italie	R, RM, ROM, ROMA, ROMOB	Gesloten in 476 Na chr
Serdica	Sofia, Bulgarije	SD, SER, SERD, SMSD	303 - 308 na Chr. en 313 - 314 Na Chr
Sirmium	Bij Mitrovica, Servie	SIR, SIRM, SM, SIROB	320 - 326 na Chr en 351 - 364 na Chr en 379 na Chr. en 393 - 395 Na chr
Siscia	Sisak, Kroatie	S, SIS, SISC, SISCPS	Gesloten in 387 Na Chr
Thessalonica	Salonika, Griekenland	COM, COMOB, SMTS, TH, THS, THES, THSOB, TE, TES, TESOB, TH, TS, OES	van 298 na Chr. - tot Leo I hem sloot
Ticinum	Pavia, Italie	T	gesloten in 326 na Chr
Treveri	Trier, Duitsland	SMTR, TR, TRE, TROB, TRPS	Van 291 - 430 na Chr
Viminacium	Bij Kostolac, Servie		Valerianus 253 - 260 na Chr

2 Reacties

Sander:

08-04-2016, 12:09:57 AM

Reageer

Beste Jeroen, Vandaag heb ik mijn eerste Romeinse munten binnen gekregen, vers gekocht op een veiling. Ik ben dus volledig groen met deze liefhebberij maar wel super enthousiast. Ben heerlijk aan het ontdekken en lezen. Nu meen ik al aardig wat te begrijpen van hetgeen er op mijn munten staat. Trots ontdekte ik zojuist bijvoorbeeld ook de Officina (goed, het was een halfuur achter mn oren krabben, maar die T is dus een 3/Gamma haha). Stom genoeg begrijp ik nog niet goed hoe ik ontdek in welk munthuis de munt geslagen is. Jouw bericht hierboven lijkt een heel nuttige bron van informatie, maar helaas is de JPG afbeelding die je post niet (meer) te zien/openen. Misschien zou je die nog eens willen posten? Hartelijk dank en hartelijke groeten, Sander van Dijk

Jeroen:

08-04-2016, 08:12:09 PM

Reageer

Hallo Sander, bedankt voor de tip, ik heb hem er weer opgezet. T is makkelijk dat is Ticinum, maar gamma is lastiger kan veel zijn van Cyzicus tot Carthago, als je hulp nodig hebt kun je me altijd mailen. Succes met deze mooie hobby! Groeten jeroen

Jeroen:

08-04-2016, 09:22:29 PM

Hallo Jeroen, Hartelijk dank voor het er op zetten! Geweldig, zo ontdek ik steeds weer wat meer over mn muntjes. De munt met de Gamma waar ik over schreef lijkt me inderdaad geslagen in Carthago, het omschrift van de keerzijde leest: SALVIS AVGG ET CAESS FEL KART. Nogmaals dank, en ik zal je website zeker vaker bezoeken! (En wellicht de shop, als ik een verzamel onderwerp/keizer/soort/muntplaats heb besloten). Groeten Sander