Romeinse muntplaatsen en munttekens

Geschreven door Jeroen 19-11-2015 2 Reacties

Rond het midden van de derde eeuw na Christus begonnen de Romeinen munttekens toe te voegen voor de verschillende muntplaatsen. Het was inmiddels al lang niet meer zo dat het merendeel van de munten in Rome werd geslagen, vooral Oosteuropese munthuizen waren in opkomst, vanwege het toenemende belang van die regio. Het nieuwe gebruik was puur bureaucratisch om de gewichten en zilvergehaltes te controleren. Munttekens kunnen uit 4 elementen bestaan:

1. Een letter: P voor Pecunia, M voor Moneta of SM voor Sacra Moneta.
2. Een tot vier letters waarmee de muntplaats wordt aangeduid
3. Een letter waarmee de Offinia of het muntatelier werd aangeduid, elke muntplaats beschikte weer over een aantal werkplaatsen. A = eerste atelier, B = tweede atelier etc. Vaak werden die aanduidingen ook in het veld van de munt geplaatst, dus niet altijd in de muntsnede.
4. Symbolen, zoals een ster of een halve maan, ik heb zelfs munten gezien met in de muntsnede twee gevangenen ruggelings tegen elkaar.

Hieronder alle officiele munthuizen. Er werden in veel meer plaatsen munten geslagen in de provincie, er zijn er wel 600 bekend! Veel verzamelaars verzamelen munten van een bepaalde muntplaats of juist dezelfde munt in diverse verschillende munthuizen geslagen. 

Oude naamTegenwoordigMuntOpmerking
AlexandriaEgypteAL, ALE, ALEX, SMALvanaf 294 na Chr - gesloten onder Leo I
AmbianumAmiens, FrankrijkAMB, AMBI350 - 353 na Chr
Antioch/Antiochia Antakiyah, Syrie AN, ANT, ANTOB, SMAN gesloten onder Leo I 
Aquileia Aquileia, ItalieAQ, AQVI, AQVIL, AQOB, AQPS, SMAQ vanaf 294 - 425 Na Chr 
Arelatum/Constantina Arles, Frankrijk A, AR, ARL, CON, CONST, KON, KONSTAN 313 - 475 na Chr 
Barcino Barcelona, SpanjeBA, SMBA 409 - 411 na Chr - Constantine III 
Caesarea Philippi Banias, Israel  GeenVanaf Augustus tot de burgeroorlogen van  69.  
Camulodunum Colchester, Engeland  C, CL 287 - 296 na Chr - Carausius & Allectus 
Carthago (bij) Tunis, Noord AfrikaK, KAR, KART, PK 296 - 307 na Chr en 308 - 311 Na Chr 
Cherson NW van Odessa, OekraineCON 402(?) - ? Na Chr 
Clausentum Bitterne, Engeland  C, CL 293-296 na Chr. - Allectus 
Constantinopolis Istanbul, Turkije  C, CP, CON, CONS, CONSP, CONOB 326 - ??? Na Chr
Cyzicus Kapu Dagh, Turkije  CVZ, CVZIC, CYZ, CYZIC, K, KV, KVZ, KY, SMK Gesloten onder Leo I 
Emesa Homes, Syrie Macrianus 260-261 na Chr.
Heraclea Eregli, Turkije  H, HER, HERAC, HERACI, HERACL, HT, SMH 291 na Chr - tot gesloten onder Leo I 
Londinium Londen, Engeland  L, LI, LN, LON, ML, MLL. MLN, MSL, PLN, PLON, AVG, AVGOB, AVGPS 287 - 325 na Chr en 383 - 388 Na Chr 
Lugdunum Lyons, Frankrijk LD, LG, LVG, LVGD, LVGPS, PLG gesloten in 423 na Chr 
Mediolanum Milaan, ItalieMD, MDOB, MDPS, MED Vanaf 364 - 475 na Chr 
Moguntiacum Mainz, Duitsland   Laelianus 268 na Chr
Nicomedia Izmit, TurkijeMN, N, NIC, NICO, NIK, SMN Vanaf 294 na Chr tot Leo I hem sloot
Ostia Haven van Rome, ItalieMOST, OST 308 - 313 na Chr
Ravenna Ravenna, Italie RAV, RV, RVPS Vanaf de 5e eeuw - tot 475 Na Chr. 
Rome Rome, ItalieR, RM, ROM, ROMA, ROMOB  Gesloten in 476 Na chr 
Serdica Sofia, Bulgarije  SD, SER, SERD, SMSD 303 - 308 na Chr. en 313 - 314 Na Chr
Sirmium Bij Mitrovica, Servie  SIR, SIRM, SM, SIROB 320 - 326 na Chr en  351 - 364 na Chr en  379 na Chr. en  393 - 395 Na chr 
Siscia Sisak, Kroatie  S, SIS, SISC, SISCPS Gesloten in 387 Na Chr
Thessalonica Salonika, Griekenland  COM, COMOB, SMTS, TH, THS, THES, THSOB, TE, TES, TESOB, TH, TS, OES van 298 na Chr. - tot Leo I hem sloot 
Ticinum Pavia, ItalieT gesloten in 326 na Chr 
Treveri Trier, DuitslandSMTR, TR, TRE, TROB, TRPS Van 291 - 430 na Chr
Viminacium Bij Kostolac, Servie Valerianus  253 - 260 na Chr

2 Reacties

Sander:
08-04-2016, 12:09:57 AM
Reageer

Beste Jeroen, Vandaag heb ik mijn eerste Romeinse munten binnen gekregen, vers gekocht op een veiling. Ik ben dus volledig groen met deze liefhebberij maar wel super enthousiast. Ben heerlijk aan het ontdekken en lezen. Nu meen ik al aardig wat te begrijpen van hetgeen er op mijn munten staat. Trots ontdekte ik zojuist bijvoorbeeld ook de Officina (goed, het was een halfuur achter mn oren krabben, maar die T is dus een 3/Gamma haha). Stom genoeg begrijp ik nog niet goed hoe ik ontdek in welk munthuis de munt geslagen is. Jouw bericht hierboven lijkt een heel nuttige bron van informatie, maar helaas is de JPG afbeelding die je post niet (meer) te zien/openen. Misschien zou je die nog eens willen posten? Hartelijk dank en hartelijke groeten, Sander van Dijk

Jeroen:
08-04-2016, 08:12:09 PM
Reageer

Hallo Sander, bedankt voor de tip, ik heb hem er weer opgezet. T is makkelijk dat is Ticinum, maar gamma is lastiger kan veel zijn van Cyzicus tot Carthago, als je hulp nodig hebt kun je me altijd mailen. Succes met deze mooie hobby!Groeten jeroen

Jeroen:
08-04-2016, 09:22:29 PM

Hallo Jeroen, Hartelijk dank voor het er op zetten! Geweldig, zo ontdek ik steeds weer wat meer over mn muntjes. De munt met de Gamma waar ik over schreef lijkt me inderdaad geslagen in Carthago, het omschrift van de keerzijde leest: SALVIS AVGG ET CAESS FEL KART. Nogmaals dank, en ik zal je website zeker vaker bezoeken! (En wellicht de shop, als ik een verzamel onderwerp/keizer/soort/muntplaats heb besloten). Groeten Sander

Reactie

Verzenden